Joe Blommaert groeide op in Nederland en heeft uit de eerste hand ervaren wat met creatief denken en gedurfde engineering kan worden bereikt. Hij zag hoe het land met dijken en grachten werd beschermd tegen de Noordzee. Geen geringe prestatie, aangezien een derde van het land onder de zeespiegel ligt.
‘Ik hou van engineering’, legt Blommaert uit. ‘Je kunt grote uitdagingen het hoofd bieden door wetenschappelijke principes te combineren met ‘outside-the-box’ denken.’
En tegenwoordig gebruikt Blommaert, als president van ExxonMobil Low Carbon Solutions, diezelfde denkwijze om een andere grote taak onder handen te nemen: het aanpakken van de uitdagingen die klimaatverandering met zich meebrengt, door technologieën toe te passen voor het afvangen en veilig opslaan van (CO2) uitstoot.
Aan de basis van deze inspanning ligt het opschalen van CO2-afvang en -opslag (CCS) in twee industriesectoren die moeilijk te decarboniseren zijn: productie uit de zware industrie en energieopwekking. Samen nemen deze twee sectoren ongeveer 70 procent van de wereldwijde uitstoot voor hun rekening. Het afvangen van deze uitstoot kan een grote bijdrage leveren aan het behalen van de klimaatdoelstellingen die in het Akkoord van Parijs zijn vastgelegd.
Het bedrijf heeft over de hele wereld meer CO2 afgevangen dan wie dan ook en is goed gepositioneerd om de implementatie van CCS-oplossingen te ontwikkelen en uit te breiden.
ExxonMobil doet ook onderzoek naar verschillende veelbelovende innovaties met externe organisaties, waaronder een rechtstreekse luchtafvangtechnologie om uitstoot uit de lucht te filteren en het carboniseren van brandstofcellen om industriële uitstoot af te vangen uit de rookgasstromen van energiecentrales of productiefaciliteiten.
Blommaert en zijn team willen een portfolio van deze baanbrekende decarbonisatietechnologieën op de markt brengen en implementeren als onderdeel van hun inspanningen om de industriële uitstoot te verminderen. Het is zeer zorgvuldig werk, dat gericht is op grootschalige complexe technologie en waarbij een groeiend netwerk van belanghebbenden is betrokken. De vooruitgang wordt gemeten in maanden en jaren, in plaats van dagen en weken.
Eerder dit jaar stelde Low Carbon Solutions ook een samenwerking voor met overheidsinstanties, de academische wereld en de industriesector om een CCS-initiatief te ontwikkelen op het Houston Scheepskanaal. Wanneer het concept volledig operationeel is, zou het mogelijk moeten zijn om in 2040 jaarlijks ongeveer 100 miljoen ton CO2 te kunnen afvangen en permanent op te slaan.
Blommaert heeft onlangs de tijd genomen om te praten over de Low Carbon Solutions-divisie en wat ExxonMobil doet om de uitstoot te verminderen en decarbonisatie over de hele wereld te promoten.
Wereldwijd de uitstoot verminderen met Low Carbon Solutions: Interview met Joe Blommaert
Energy Factor (EF): Wat doet het bedrijf als het gaat om het verminderen van de uitstoot?
Joe Blommaert (JB): Heel wat! We hebben onlangs de Low Carbon Solutions-divisie gelanceerd om in de komende vier jaar $ 3 miljard in energieoplossingen met een lagere uitstoot te investeren. Een van onze eerste aandachtsgebieden is het opschalen van CO2-afvang en -opslag. Het is een ambitieuze onderneming, maar wij zijn bij uitstek geschikt om dit op ons te nemen gezien onze ervaring met het uitvoeren van grote projecten. Met behulp van onze ingenieurs en wetenschappers kunnen we de meest veelbelovende innovaties uitbreiden om onze upstream-, downstream- en chemiebedrijven te ondersteunen. Low Carbon Solutions zal deze expertise benutten om de meest veelbelovende CCS-innovaties op schaal te brengen.
EF: Kunnen CO2-fafvang en -opslag hun volledige potentieel waarmaken?
JB: CCS vindt op dit moment al plaats. ExxonMobil was de eerste die meer dan 120 miljoen ton CO2 -uitstoot heeft afgevangen, wat gelijk staat aan de jaarlijkse uitstoot van meer dan 25 miljoen auto’s. Tot op heden hebben we 40 procent afgevangen van alle afgevangen CO2 die afkomstig is van menselijke activiteit. We gebruiken deze expertise nu om technologieën te ontwikkelen voor het afvangen van CO2 uit natuurlijke uitlaatgasstromen waar de CO2-concentraties meer verdund zijn, wat het afvangen veel moeilijker maakt.
Het opslagdeel van het geheel vereist ook aanzienlijke investeringen, waaronder het uitkiezen van locaties waar CO2 veilig, betrouwbaar en permanent kan worden opgeslagen in ondergrondse opslaglocaties. De diepgaande kennis van onze ingenieurs en wetenschappers op het gebied van geologie en reservoir engineering helpt ExxonMobil bij het identificeren en selecteren van een aantal van de meest veelbelovende langetermijnmogelijkheden voor CO2 -opslag.
EF: Kan de wereld zonder CCS voldoen aan de klimaatdoelstellingen, waaronder de doelstellingen uit het Akkoord van Parijs?
JB: Het korte antwoord hierop is ‘nee’ Volgens het Internationale Energieagentschap zou het ‘vrijwel onmogelijk’ zijn om een netto-uitstoot van nul te bereiken zonder CCS op grote schaal in te zetten. Feit is dat de vraag naar betaalbare energie en producten zal blijven groeien naarmate de bevolking blijft stijgen en de levensstandaard voor veel mensen over de hele wereld toeneemt. En alternatieven met een lagere uitstoot, zoals aardgas –in combinatie met CCS– biobrandstoffen en waterstof zullen voor een geruime tijd aan die vraag voldoen. Om de wereld te voorzien van de noodzakelijke betaalbare energie en producten en tegelijkertijd de gevolgen van klimaatverandering te bestrijden, is een allesomvattende aanpak nodig met duurzame energie, biobrandstoffen met lagere uitstoot en CCS.
EF: Kunt u ons meer vertellen over de CCS-innovatiezone in Houston?
JB: De CCS-innovatiezone is een potentiële doorbraak. Als dit concept naast het Houston Scheepskanaal zou worden gecreëerd, zou dit uiteindelijk de afvang en permanente opslag van 100 miljoen metrieke ton CO2 per jaar mogelijk maken. Dat is vier keer meer dan wat er momenteel in de wereld plaatsvindt. Om het in perspectief te plaatsen: het concept zou de capaciteit hebben om een dusdanige hoeveelheid CO2 te kunnen afvangen die vergelijkbaar is met als wanneer de hele staat Californië door bossen bedekt zou zijn. In de regio zou de CO2-uitstoot kunnen worden afgevangen van petrochemische, productie- en energieopwekkingsfabrieken in en rond het kanaal en vervolgens veilig en permanent worden opgeslagen in geologische formaties onder de Golf van Mexico. De CCS-innovatiezone omvat onze visie op het ontwikkelen van schaalbare oplossingen om de wereldwijde uitstoot te verminderen. Het is ambitieus, baanbrekend en vereist samenwerking met meerdere belanghebbenden, waaronder de academische wereld, de industriesector en alle overheidsniveaus.
EF: Waarom is Houston een ideale locatie voor de CCS-innovatiezone?
JB: Locatie, locatie, locatie. Het kanaal is een van de belangrijkste industriële doorgangen ter wereld met emissies van verschillende bronnen dicht in de buurt. Het ligt ook dicht bij grote geologische formaties in de Golf van Mexico, waar volgens het Amerikaanse Ministerie van Energie voldoende opslagcapaciteit is om 500 miljard ton CO2 op te slaan. Ter vergelijking: dat is meer dan 130 jaar aan totale uitstoot afkomstig van Amerikaanse industrieën en elektriciteitsopwekking die permanent diep onder de Golf van Mexico zou kunnen worden opgeslagen. Net zoals het zonovergoten zuidwesten van de Verenigde Staten de ideale plek is voor het opwekken van zonne-energie en de winderige vlakten van het Midwesten fantastisch zijn voor windenergie, zo zijn de Golfkust van de VS en Houston perfecte locaties om een grootschalige industriële CCS-hub op te zetten. Buiten Houston zou de CCS-innovatiezone ook kunnen fungeren als blauwdruk voor de ontwikkeling van CCS-hubs in een aantal andere industriële zones in Azië en Europa.
EF: Welke andere technologieën voor het verminderen van uitstoot is Low Carbon Solutions aan het ontwikkelen?
JB: CSS is een essentieel onderdeel van onze portfolio. Waterstof is ook een aandachtspunt. Door koolstof te verwijderen uit methaan –het grootste bestanddeel van aardgas– blijft waterstof over die elektriciteit kan opwekken of auto’s en vrachtwagens kan voorzien van brandstof. Biobrandstoffen zijn ook een cruciaal onderdeel in de portfolio van Low carbon Solutions.
EF: Bent u al bezig met CCS-projecten in Europa?
A: Met het juiste beleid kan CCS Europa helpen om zijn ambitieuze doelstellingen op het gebied van uitstootvermindering te behalen. ExxonMobil neemt momenteel deel aan vier CCS ‘hub’-concepten door heel Europa: in België, Nederland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Als deze concepten succesvol blijken te zijn, kunnen ze samen verantwoordelijk worden voor de afvang van miljoenen tonnen CO2per jaar.
EF: Tot slot, wat is er op het gebied van beleid nodig om investeringen in CCS en andere technologieën voor uitstootvermindering te stimuleren?
JB: De CCS-mogelijkheden die ExxonMobil evalueert bieden de mogelijkheid om met de huidige technologieën vooruitgang te boeken op het gebied van grootschalige, baanbrekende uitstootvermindering. Wat betreft doelmatig beleid, begint het voor ons met het erkennen van de waarde van CO2 door er een marktprijs voor vast te stellen. Dit zou de duidelijkheid en stabiliteit bieden die nodig zijn om investeringen te stimuleren. Wij beseffen dat geen enkele technologie op zichzelf de maatschappij in staat kan stellen haar ambities voor een lagere CO2-uitstoot te verwezenlijken. Daarom moeten alle technologieën ondersteuning ontvangen om wereldwijd te kunnen blijven groeien en de levensstandaard te verbeteren en tegelijkertijd ook de klimaatverandering aan te pakken. Stabiele, ondersteunende wet- en regelgevingskaders zijn van essentieel belang om de ontwikkeling van nieuwe technologie en infrastructuur mogelijk te maken in het tempo en de omvang die nodig zijn om de doelstellingen van het Akkoord van Parijs te behalen. Deze omvatten duurzame stimulansen die op verschillende manieren kunnen worden aangeboden, bijvoorbeeld door middel van toelagen, belastingvoordelen, of leningen tegen een lage rente. Daarnaast is duurzame en langdurige ondersteuning van de overheid voor onderzoek en ontwikkeling ook van cruciaal belang. Beginnende beleidsondersteuning voor CCS kan uiteindelijk de ontwikkeling vergemakkelijken van een effectieve markt die de kosten kan drukken en extra investeringen kan stimuleren in nieuwe technologieën voor CO2-afvang, de productie van waterstof met een lage uitstoot, rechtstreekse luchtafvangtechnologie en andere oplossingen.
Lees meer over hoe ExxonMobil de uitstoot van broeikasgassen vermindert en onze plannen voor emissiereductie in 2025.
