In mijn werk, en zelfs onder vrienden en familie, krijg ik veel vragen over het afvangen en opslaan van CO2 (carbon capture and storage CCS) – met name het deel “opslag”.
De meeste mensen begrijpen waarom we CO2 willen afvangen voordat het de atmosfeer bereikt, waar het kan bijdragen aan klimaatverandering. Maar ze begrijpen vaak niet hoe of waar de CO2 wordt opgeslagen.
Ik wil graag enkele meest gestelde vragen beantwoorden en enkele misvattingen wegnemen die ik denk dat er zijn.
Wat gebeurt er met de afgevangen CO2? Nadat de uitgestoten CO2 van een energiecentrale of industriële bron is afgevangen, wordt deze gecomprimeerd, getransporteerd (meestal via een pijpleiding) en in een diepe ondergrondse opslag geïnjecteerd.
Waar wordt de CO2 opgeslagen? Eén optie is waar we olie en aardgas op de eerste plaats vandaan hebben gehaald: de microscopische gaten in rotsformaties honderden tot duizenden meters onder de grond. De ruimte die door olie en gas werd ingenomen, kan worden opgevuld met CO2. Maar de grootste potentiële opslagcapaciteit is eigenlijk in zoutformaties – poreus gesteente diep onder de grond – die ondrinkbaar water bevatten. Ze worden overal ter wereld aangetroffen en als ze zich dicht bij een uitstootbron bevinden, kunnen ze de kosten voor het transporteren van de afgevangen CO2 verlagen.
Is er voldoende capaciteit? Meer dan genoeg. Het Internationale Energie Agentschap (IEA) en andere experts schatten dat er wereldwijd voldoende opslagcapaciteit is voor meer dan 55.000 gigaton. Om je te helpen voor te stellen hoe groot dat getal is: één gigaton is ongeveer zo zwaar als 200 miljoen olifanten. We hebben het dus over een opslag die overeenkomt met 11 biljoen olifanten.
Is het veilig? Ja, en we doen het al tientallen jaren. Opslaglocaties worden pas na een grondige analyse zorgvuldig geselecteerd om er zeker van te zijn dat ze geologisch geschikt zijn. Nadat de CO₂ geïnjecteerd is, wordt het afgedekt met een ondoordringbare steenlaag om mogelijke lekkage te voorkomen. De opslaglocaties bevinden zich op honderden tot duizenden meters onder de grond, ver onder de drinkwatervoorziening, en ze worden voortdurend gecontroleerd op mogelijke veranderingen.
Wat kan er nog meer gebeuren met CO2? Eenmaal afgevangen, kan een deel van de CO2 worden gebruikt in plaats van te worden opgeslagen. Daarom hoort u soms de term “afvang, gebruik en opslag van CO2“, of kortweg CCUS. Een momenteel veelgebruikte mogelijkheid is die van geavanceerde oliewinning. Er worden nog wat meer innovatieve opties ontwikkeld, zoals het gebruiken van CO2 voor de productie van eFuels of het omzetten van CO2 in een mineraal voor gebruik in bouwmaterialen of industriële processen. Maar voorlopig zijn deze opties nog zeer kleinschalig – en erg duur.
ExxonMobil is een wereldleider op het gebied van afvang en opslag van koolstofdioxide, oftewel CCS: We hebben meer dan 30 jaar ervaring en hebben meer door de mens veroorzaakte CO2-uitstoot afgevangen dan elk ander bedrijf.
En we schalen nog verder op. We hebben verschillende projecten aangekondigd, waaronder op ons complex in Baytown, Texas. In de industriële hub van Axe Seine in Normandië, Frankrijk en als onderdeel van The Solent Cluster in het Verenigd Koninkrijk hebben we overeenkomsten getekend om CCS-projecten op te zetten. We hebben een aandeel van ongeveer een vijfde van de CO2-afvangcapaciteit ter wereld – ongeveer 9 miljoen ton per jaar. Dat is het equivalent van ongeveer 2 miljoen benzineauto’s per jaar.
Maar we moeten CCS veel meer opschalen als we de klimaatdoelen van deze wereld willen bereiken. CCS is een van de weinige mogelijkheden om de uitstoot van sectoren met de grootste uitstoot, onder meer energieopwekking, commercieel transport en zware industrie zoals de staal- en cementindustrie, aanzienlijk te reduceren. Zoals de IEA zegt, moet CCS “een belangrijke pijler zijn in succesvolle overgangstrajecten naar schone energie.”
Heb je nog vragen? Bekijk dit IEA-rapport, dat meer informatie bevat over capaciteit en veiligheid.
Meld je aan voor onze nieuwsbrief om meer te weten te komen over afvang en opslag van CO2.
